ΦΥΣΙΚΟ ΚΡΑΣΙ: Ο ΠΙΟ ΑΝΤΙΚΡΟΥΟΜΕΝΟΣ ΟΡΟΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ
Δεν πρέπει να έχει υπάρξει ποτέ στην ιστορία του κρασιού, κανένας άλλος όρος που να έχει προκαλέσει τόση ίντριγκα, διχόνοια, σύγχυση και συζήτηση, όσο ο όρος «Φυσικό Κρασί». Και μιλάμε για όλη -μα όλη- την ιστορία του κρασιού.
Ας ξεκινήσουμε με τα βασικά. Ο όρος "φυσικό κρασί" υποδηλώνει μια φιλοσοφία των οινοποιητικών πεποιθήσεων/ιδανικών. Και ναι, "φυσικό" σημαίνει διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους, ενώ επί του παρόντος δεν υπάρχει κανένας επίσημος νομικός ορισμός (ίσως όχι τυχαία).
Για τους περισσότερους που ενδιαφέρονται για το φυσικό κρασί, ο όρος μεταφράζεται ως κρασιά που παράγονται με ελάχιστη παρέμβαση, τόσο στον αμπελώνα όσο και στο οινοποιείο. Για τους επαγγελματίες είναι μια τελείως διαφορετική ιστορία.
Για αρκετούς αιώνες, ενώσεις του θείου (τα γνωστά θειώδη) χρησιμοποιούνται για τη σταθεροποίηση και τη διατήρηση της φρεσκάδας του κρασιού. Βέβαια, κατά τον 20ο αιώνα η τεχνογνωσία και η τεχνολογία έχει εκτοξευθεί, τροποποιώντας κατά πολύ τα πρόσθετα που χρησιμοποιούνται κατά την παραγωγή. Τις τελευταίες όμως δεκαετίες παρατηρείται μια γενικότερη τάση μείωσης των χρησιμοποιούμενων χημικών, τόσο στον αμπελώνα όσο και στο οινοποιείο, κυρίως λόγω της διαπίστωσης αλλεργιών που συσχετίσθηκαν με τα θειώδη.
Παρ ’ότι οι πλέον γνωστοί εφαρμοστές της φυσικής οινοποίησης ήταν μεγαλύτερης ηλικίας οινοπαραγωγοί στη Γαλλία, οι σύγχρονοι «Naturalistas» είναι συνήθως νέοι, κάνοντας τόσο την παραγωγή όσο και την κατανάλωση φυσικού κρασιού, τάση της νέας γενιάς.
Από εκεί και πέρα, στο χώρο μπήκαν οι οινογράφοι και οι sommeliers, οι οποίοι βάλθηκαν να εκπαιδεύσουν το κοινό σχετικά με το συγκεκριμένο στυλ. Σκέψου ότι πλέον υπάρχει ο όρος «Natural Wine Journalist»! Η πόλωση έχει φτάσει σήμερα σε τέτοιο σημείο που υπάρχουν εστιατόρια και wine bars που σερβίρουν αποκλειστικά και απαρέγκλιτα, φυσικά κρασιά.
Παράλληλα με την άνοδο του φυσικού κρασιού, σημαντική άνθιση βιώνουν αρχαίες τεχνικές οινοποίησης. Κυριότεροι εκπρόσωποι των κρασιών αυτής της κατηγορίας είναι τα πορτοκαλί κρασιά που ζυμώνουν με τη φλούδα σε μεγάλους πήλινους αμφορείς. Πρωτοποριακά ή αναχρονιστικά, τόσο τα φυσικά όσο και τα πορτοκαλί κρασιά, αποτελούν σημαντικό κομμάτι της τρέχουσας ιστορίας του κρασιού.
Όπως και να έχει, τόσο ο όρος όσο και η εμφάνιση και διάδοση των φυσικών κρασιών, αποτελεί φαινόμενο των τελευταίων χρόνων της δεκαετίας. Αν θέλεις να το δούμε με νούμερα, αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στα δεδομένα του Google Trends για τον όρο Natural Wine. Μετά το 2016, οι αναζητήσεις για Natural Wine παρουσιάζουν εκθετική άνοδο, καθιστώντας τον όρο ανάμεσα στους αγαπημένους στον χώρο του κρασιού.
Όμως χωρίς την ύπαρξη νομικών περιορισμών, ο όρος "φυσικό" υιοθετείται ταχέως (ή τουλάχιστον αναφέρεται) σε ετικέτες κρασιού με σκοπό την εξαργύρωση της δημοτικότητας του όρου. Ποιο είναι το πρόβλημα; Oι παραγωγοί που εφαρμόζουν πραγματικά τεχνικές χαμηλής παρέμβασης αντιμετωπίζουν τώρα μια ακόμα μεγαλύτερη μάχη για να διακρίνουν τον εαυτό τους και τα ιδανικά τους. Ίσως η σοβαρή θεσμοθέτηση να είναι η λύση. Όπως και να έχει όμως, ακόμη και αυτό θα είναι κάτι που θα προκαλέσει αναταραχή και κουβέντα. Ίδωμεν.
Άγγελος Δαμουλιάνος
