Γενικά Στοιχεία
Είναι μια ποικιλία που έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα και θεωρείται από τις πρωτοεμφανιζόμενες στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Έχει καταγωγή από την Κρήτη και ήταν η βασική ποικιλία στο χαρμάνι, από το οποίο παραγόταν το πιο φημισμένο γλυκό κρασί της Ελληνικής ιστορίας κατά την ενετική περίοδο, ο Μαλβαζίας οίνος! Η καλλιέργειά της γίνεται σχεδόν αποκλειστικά στην Κρήτη και κυρίως στο νομό Ηρακλείου και Λασιθίου, ενώ συμμετέχει στην παραγωγή των οίνων ΠΟΠ Δαφνές και ΠΟΠ Σητεία. Ελάχιστες αναφορές ύπαρξής του έχουν γίνει και στις Νότιες Κυκλάδες. Δίνει κυρίως ερυθρά ξηρά κρασιά, εξαιρετικής φινέτσας και πολύ κομψά ροζέ, ενώ στα γλυκά αποκαλύπτεται το πλούσιο αρωματικό δυναμικό του.
Χαρακτηριστικά
Το Λιάτικο είναι πρώιμη ποικιλία και δίνει κρασιά χαμηλής ή μέτριας χρωματικής έντασης, που συνήθως κυμαίνεται μεταξύ ρουμπινί και γκρενά, στα κόκκινα και σομόν με πορτοκαλί ανταύγειες στα περισσότερα ροζέ. Αρωματικά δεν μπορεί να κρυφτεί, γιατί το έντονο αρωματικό προφίλ του το προδίδει. Πλούσια αρώματα από κόκκινα φρούτα, όπως φράουλα, κεράσι, φραγκοστάφυλο και ρόδι, στις πιο ώριμες μορφές τους, τα οποία πλαισιώνονται από αρώματα γλυκών μπαχαρικών, κυρίως κανέλας, γαρύφαλλου και μοσχοκάρυδου. Έχει ελαφρύ έως και μέτριο σώμα, με ισορροπημένη δροσερή οξύτητα, σχετικά υψηλή αλκοόλη και απαλές, βελούδινες ταννίνες. Σε όλες τις εκδοχές του, δίνει κρασιά πολύ ντελικάτα και στρογγυλά και στην επαφή του με το βαρέλι αποκτά πιο μαρμελαδένια αρώματα με νότες βανίλιας, ενώ όταν παλαιώσει εκφράζεται μέσα από αρώματα δέρματος και σοκολάτας. Το γλυκό κρασί από Λιάτικο, προέρχεται από λιαστά σταφύλια, έχει γεμάτο σώμα, αρώματα γλυκού του κουταλιού και αποξηραμένων φρούτων, χαμηλά επίπεδα αλκοόλ και χαμηλές, πολύ μαλακές τανίνες. Το Λιάτικο παλαιώνει συνήθως 6-8 χρόνια, εκτός από την περίπτωση των γλυκών, που ξεπερνά τη 10ετία.
Συνδυασμός με φαγητό
Τα ερυθρά ξηρά κρασιά του και οι μαλακές τους τανίνες, συνδυάζονται με κόκκινα κρεατικά, όπως φιλέτο μοσχαριού και ψαρονέφρι με σάλτσα μανιταριών, καθώς και με κόκκινα ψάρια, όπως φιλέτο τόνου με soya. Εξαιρετικός συνδυασμός με pizza με αλλαντικά, ζυμαρικά όπως λαζάνια με μπεσαμέλ και προσούτο, καθώς και στιφάδο λευκού κρέατος. Στη γλυκιά του εκδοχή, ο συνδυασμός με γλυκά σοκολάτας γάλακτος, αποξηραμένα φρούτα και ελαφριά μπλε τυριά, είναι απλά μυθικός.
Χριστίνα Τσόγκα