FUNKY ΚΡΑΣΙΑ INSIDE OUT

Ακούμε συχνά τη λέξη «funky», στην περιγραφή ενός κρασιού. Μάλιστα τον τελευταίο καιρό αυτό γίνεται όλο και πιο συχνά. Και το μυαλό μας πηγαίνει αυτόματα σε κάτι που είναι πολύ διαφορετικό, λίγο εξωτικό, πολύ ξεχωριστό και πάντα πολύ ευχάριστο. Γιατί έχουμε κάνει όμως αυτή τη σύνδεση και πως αυτή η λέξη εισήλθε και σχεδόν εδραιώθηκε στον κόσμο του κρασιού και της περιγραφής του;

Τι σημαίνει η λέξη funky και πως θεσπίστηκε γενικότερα

Αρχικά, κάνε ένα πείραμα και πρόσεξε τις σκέψεις που σου έρχονται στο μυαλό όταν ακούς τη λέξη «funky». Μια εικόνα με σαξόφωνα, τρομπετίστες, κυρίους με στιβαρές φωνές να τραγουδάνε και λίκνισμα σε ρυθμούς jazz και μοιραία γίνεται η σύνδεση με μια κατάσταση κεφιού και διασκέδασης. Και ναι καλά το σκέφτεσαι, πως μπορεί αυτό να καταλήξει να έχει σχέση με το κρασί; Οι ρίζες της λέξης βρίσκονται στη λατινική «fumigare», που σημαίνει «καπνίζω». Πίσω από αυτό βέβαια, κρύβεται ως συνήθως το γαλλικό ταπεραμέντο και η λέξη «fungiere», της αρχαίας γαλλικής διαλέκτου, που μιλούσαν στα βόρεια της Γαλλίας. Η λέξη συνδέθηκε με τις έντονες μυρωδιές και πιο συγκεκριμένα με εκείνες που δεν μπορούσε κάποιος επακριβώς να προσδιορίσει, αλλά μπορούσε να σε φέρει σε έκσταση διασκέδασης και ευφορίας στο άκουσμα της jazz μουσικής, ενώ θύμιζε κάτι γήινο και λίγο μπερδεμένο, πολύπλοκο θα λέγαμε εμείς!
Και εκεί ξεκίνησε και η σχέση της με το κρασί.

Τι αντιπροσωπεύει στο χώρο του κρασιού

Τα funky κρασιά, είναι τα κρασιά ανταρσία! Προέρχονται από τις συνεχείς αναζητήσεις των οινοποιών που θέλουν να ξεφύγουν από την πεπατημένη και να φτάσουν το αμπέλι και στο σταφύλι στα άκρα εξαντλώντας όλες τους τις δυνατότητες. Αντισυμβατικά, προκλητικά, που όμως σου υπόσχονται μια εμπειρία, που θα είναι σίγουρα ευχάριστη. Βέβαια για να είμαστε και απόλυτα ειλικρινείς, υπάρχει και ένα κοινό που καθόλου δεν τα αγαπά. Αλλά αυτό συμβαίνει και με τη jazz μουσική…

Πότε ονομάζουμε ένα κρασί funky και τί χαρακτηριστικά έχει

Οινοποιητικά, ακολουθούν διαφορετικές τεχνικές που περιλαμβάνουν ζυμώσεις με γηγενείς ζύμες και όχι συμβατικές, ελάχιστες χημικές παρεμβάσεις, δηλαδή ελάχιστη ή και καθόλου χρήση θειωδών, αλλά και μηδενικό φιλτράρισμα (και έτσι βγαίνουν λίγο θολά και ίσως στιφά!). Προέρχονται από βιοδυναμικές καλλιέργειες, που καταλήγουν σε μοναδικά αποτελέσματα ανάλογα με το terroir της κάθε περιοχής. Last but not least, παίζουν ένα αέναο παιχνίδι με τις «δεξαμενές». Μια ποικιλία από τσιμεντένιες δεξαμενές, αμφορείς, αυγά, νέα και παλαιά βαρέλια και κάθε πιθανός συνδυασμός αυτών, είναι ακόμα ένας λόγος δημιουργίας πολύ ιδιαίτερων και ξεχωριστών αρωμάτων, που δεν συναντάς στις συμβατικές οινοποιήσεις.

Ναι, είναι και η ετικέτα…

Και ας περάσουμε στο funkiest κομμάτι των funky κρασιών. Την ετικέτα! Έντονα χρώματα, αστείες καρικατούρες και ιδιαίτερες γραμματοσειρές διακοσμούν τις φιάλες και τραβούν τα βλέμματα από μακριά. Αυτό είναι άλλωστε και ένα επιπλέον ζητούμενο στα funky κρασιά, να δημιουργούν το αίσθημα της ευδαιμονίας πριν ακόμα δοκιμαστούν. Η διαφορετικότητα του οινοποιού και της τεχνικής του, αποτυπώνεται και στο μπουκάλι. Και επειδή στο δώρο μετράει πάντα και το περιτύλιγμα, η ετικέτα δεν θα μπορούσε να μην είναι φανταχτερή. Και εννοείται εύκολα αναγνωρίσιμη!

Τα τρανταχτά παραδείγματα

Έχει γίνει μια επιλογή (που ήταν εξαιρετικά δύσκολο task, ανάμεσα στα πολλά) αλλά ο Ιούλιος σηκώνει τα παρακάτω:

1. PETIT SAUVAGE! BLANC 2023 - PIERRE & ANTONIN
Οι εκρηκτικοί Pierre Caizergues και Antoin Bonnet έχουν κάνει την υπέρβαση στη βιώσιμη καλλιέργεια και έχουν πάει το μηδενικό αποτύπωμα στο περιβάλλον σε άλλο επίπεδο. Για την ακρίβεια στο μηδενικό. Τα κρατούν όλα χαμηλά, λιγότερη κατανάλωση νερού και ενέργειας, μηδενική παρεμβολή στο κρασί και χρήση υλικών συσκευασίας από την ευρύτερη περιοχή, με σκοπό το μηδενικό waste. Τρομερά καινοτόμοι μας σύστησαν στην υβριδική ποικιλία Souvignier Gris και με χρήση κωνικών δεξαμενών, το αποτέλεσμα είναι δροσερό, λεμονάτο και ξηροκαρπάτο. Πλύντε μπαλκόνια, βεράντες, βάλτε πέργολες, το κρασί είναι γεννημένο για τέτοιες καταστάσεις.

2. THE ILLUSTRIOUS - HARTMAN X MOLAVI
Υπάρχουν οι προσωπικότητες και υπάρχουν και οι «χαρακτήρες». Δυο τέτοιοι αναστάτωσαν το Ξινόμαυρο και έφτιαξαν ένα επιφανές αφρώδες κρασί. Το Ρωμέικο μπήκε για να αναστατώσει λίγο ακόμα τη σπιρτάδα του Ξινόμαυρου, ενώ η 4ετής παραμονή του στη φιάλη, του έδωσε όγκο και το πλεονέκτημα να ταιριάζει με ότι μπορείς να φανταστείς. Δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις, μόνο να δοκιμάσεις τη πρώτη γουλιά και η συνέχεια θα σε συνεπάρει. Το ΞΑΝΑ-απογειώνουμε, αλλά του αξίζει. Είναι ένα κρασί γεμάτο αυτοπεποίθηση, αν παρατηρήσεις και το πρόσωπο της ετικέτας θα καταλάβεις.

3. STALISMA ΡΟΖΕ 2022 - KAMARA WINERY
Εγώ ονειρεύομαι να περνάω τις ημέρες του καλοκαιριού σε ένα ορεινό χωριό και να κάθομαι στην πλατεία κάτω από την «παχιά» σκιά ενός πλατάνου, να ακούω τα γάργαρα νερά να κυλάνε από ένα ποταμάκι και να απολαμβάνω τοπικά μεζεδάκια, με αυτό το κρασί. Στάλισμα δηλαδή, όνομα και πράγμα (κυριολεκτικά είναι η ανάπαυση του κοπαδιού στη σκιά). Ένα φυσικό ροζέ από Ξινόμαυρο καλλιεργημένο με τις αρχές της περμακουλούρας, έρχεται στο ποτήρι σου σαν ένα ροζ συννεφάκι δροσιάς, με φρέσκα κερασένια αρώματα, τραγανή οξύτητα και πλούσιο απολαυστικό αφρισμό!

4. TU VIN PLUS AUX SOIREES... 2022 - FABIEN JOUVES
Funkiness overloaded ή αλλιώς, αν δεν είναι αυτή μια funky ετικέτα ποια είναι; Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν περνάει απαρατήρητη και το περιεχόμενο είναι το ίδιο εντυπωσιακό με αυτή. Ο Fabien Jouves πάντρεψε δυο ποικιλίες βουνά και εμφιάλωσε ένα αριστούργημα με έντονη φρεσκάδα και τσαχπινιά, που είναι η χαρά όσων θέλουν να απολαμβάνουν ερυθρό κρασί όλο το καλοκαίρι. Βιοδυναμική καλλιέργεια, φυσική οινοποίηση, μηδενικά θειώδη, τσιμεντένιες δεξαμενές, δρύινα βαρέλια, αφιλτράριστη εμφιάλωση, αρώματα βιολέτας, φραγκοστάφυλο, μαύρο κεράσι, βανίλια, γλυκόριζα και ευκάλυπτος φοράνε μάσκες και κρυφοκοιτάνε τις αντιδράσεις σου όσο το δοκιμάζεις. Οι αισθήσεις κάνουν πάρτυ.

5. TSOLIKOURI 2022 – MAKARIDGE
Τί λέγαμε για καινοτομίες και πράγματα που δεν συναντάς συχνά; Η Γεωργία είναι από τις παλαιότερες οινοπαραγωγικές χώρες του κόσμου και οι μέθοδοι οινοποίησης από τις πιο ιδιαίτερες που έχουμε συναντήσει. Τα πήλινα δοχεία qvevri που θάβονται μέσα στη γη, επιτρέπουν τη ζύμωση να γίνει στη φυσική θερμοκρασία του εδάφους και να καταλήξει σε μοναδικά αρώματα κίτρου, μαγειρεμένου βερίκοκου, μήλου, με τραγανή οξύτητα και φρεσκάδα, που ταιριάζει γάντι με όλα τα λαδερά του καλοκαιριού.

6. VIGNE SAUVAGE ROSE PET NAT 2023 - PIERRE & ANTONIN
Το δίδυμο ξαναχτυπά, αυτή τη φορά με ένα ροζέ αφρώδες με αρώματα φρέσκιας φράουλας και λευκών ανθών. Ένα pet nat από τα «άγρια αμπέλια», του Languedoc και την ποικιλία Grenache να δίνει ρεσιτάλ. Η μοναδική ζύμωση γίνεται σε δεξαμενές με φυσικές ζύμες του περιβάλλοντος, ενώ στη συνέχεια το κρασί εμφιαλώνεται αφιλτράριστο. Το χρώμα του σε παραπέμπει σε κάτι σχεδόν πολύτιμο και εύθραυστο. Φαίνεται εύθραυστο, αλλά το αποτύπωμα των «άγριων αμπελιών» διακρίνεται στην ένταση των αρωμάτων και τη μακρά επίγευση.

7. SHERIFF FATMAN 2023 - ΟΙΝΟΠΟΙΕΙΟ ΧΑΤΖΑΚΗΣ ΣΥΡΟΣ
Έχουν περάσει πλέον 4 χρόνια και ο τσουπωτός Σερίφης, αν και φαίνεται να μας απειλεί με το όπλο του, τον έχουμε λατρέψει. Η ποικιλία Σεριφιώτικο από τη Σύρο δίνει κρασιά πληθωρικά, που παίρνουν ένα αστέρι για τα αρώματα περγαμόντου, κυδωνιού, λεμονιού, ροδάκινου, ενώ οι νότες ορυκτότητας κάνουν τη διαφορά. Οστρακοειδή, ψαρικά και όλα τα τηγανητά με λιπαρό στοιχείο πρέπει να παρελάσουν μπροστά από τον λατρεμένο μας Σερίφη, έχει και ένα όνομα να δικαιολογήσει.

Χριστίνα Τσόγκα